Cultuur Tag

Nieuwe ketentafel Beeldende Kunst én eerste praktijkinstrument: geactualiseerde Richtlijn Kunstenaarshonoraria 

Foto: Wikimedia

In oktober 2023 is het startsein gegeven en op 22 maart 2024 is de nieuwe ketentafel Beeldende Kunst gestart. De ketentafel wordt gevormd door leden van (branche)organisaties die al geruime tijd zijn aangesloten bij BKNL (Beeldende Kunst Nederland). Hierin worden alle schakels van de keten beeldende kunst vertegenwoordigd: kunstvakonderwijs, beeldende kunstenaarsorganisaties, galeries, kunstbeurzen, presentatie instellingen en musea. Het Mondriaan Fonds is toehoorder bij de ketentafel. BKNL blijft bestaan als informeel overleg voor met name kennisdeling en belangenbehartiging. 

 

Beoogde activiteiten 
De ketentafel Beeldende Kunst werkt aan het (door)ontwikkelen van praktijkinstrumenten, in het kader van de Fair Practice Code voor de beeldende kunst. Het betreft onder andere onderhoud en verdere actualisering van de Richtlijn Kunstenaarshonoraria uit 2023 en van de Landelijke Algemene Voorwaarden Kunstopdrachten uit 2015.  De ketentafel wil voorts een bijdrage leveren aan de Collectieve Selfie met een beeld van de sector (4e editie 2019, herijking in 2024). Bij continuering van de ketentafel per 2025 kan het tevens gaan om: werkbijdragen/beroepskostenvergoedingen, (sociaal) veilige werkomgeving plus voorwaarden voor huur en gebruik van ateliers en broedplaatsen.   

 

Eerste praktijkinstrument: geactualiseerde Richtlijn Kunstenaarshonoraria met subsidie 
De geactualiseerde Richtlijn Kunstenaarshonoraria uit 2023, die geldt per 2025, is gemaakt conform de werkwijze bij de fairPACCT ketentafels. Daarom is deze overgenomen door de ketentafel Beeldende Kunst als haar eerste fair pay praktijkinstrument. Het betreft vergoedingen voor kunstenaars bij niet op verkoop gerichte tentoonstellingen en daaraan gekoppelde opdrachten. Het Mondriaan Fonds heeft een subsidieregeling ter tegemoetkoming in de kosten van de bestaande en van de geactualiseerde richtlijn. 

Bekijk hier de geactualiseerde Richtlijn Kunstenaarshonoraria.

 

Meer informatie

FairPACCT ketentafel Beeldende Kunst

(lees verder onder het kopje ‘actueel’ of ‘over de tafel’)

De waarde van professionele fotografie belicht

Ontwerp: Formfest

De ketentafel Fotografie van Platform ACCT/fairPACCT heeft als doel om de positie van fotografen op de arbeidsmarkt te verbeteren. Daarbij rees allereerst de vraag: welke maatschappelijke en culturele waarde wordt er toegekend aan deze deelsector en de beroepsgroep? Dit wordt duidelijk gemaakt in het 1e praktijkinstrument vanuit de ketentafel: ‘De waarde van professionele fotografie’

 
Rapport toont grote en diverse waarde   
Drie auteurs zijn in samenwerking met de ketentafel met de vraag over de waarde aan de slag gegaan. Op basis van 12 gesprekken met zes werkenden en zes opdrachtgevers is de algemene conclusie in hun rapport: de waarde van professionele fotografie wordt groot geacht. Er zijn negen waarden concreet genoemd en beschreven. Zoals venster op de wereld, de waarheid laten zien, onmiddellijk zijn, herkenbaar maken, toegankelijk zijn, overtuigen, zichtbaar maken, emotie bieden, vastleggen. Voorts is de optiek op de toekomst met AI: goede fotografen met een sterke visie, eigen stijl en duidelijk verhaal zullen opdrachten houden. 

 
Wens voor tweejarig programma 
Tegelijkertijd is in de interviews onderkend dat het praten over fotografie en het benoemen van de onderliggende waarden te weinig wordt gedaan. Dat geldt zowel voor de fotograaf als voor de gebruiker en kijker. Er moet meer hulp worden geboden aan de beroepsgroep om zich bewuster te zijn van de waarde die ze toevoegen en vertegenwoordigen. Er zou daarom een, te beginnen tweejarig, programma moeten komen om het (zelf)vertrouwen in de fotografie te laten groeien en de maatschappelijke en culturele waarde beter te gaan benutten. Het programma bestaat uit drie speerpunten: debat en ontmoeting, educatie en communicatie.  

 
Nu al de podcast ‘Iedereen maakt foto’s’ 
Een van de auteurs van het rapport over de waarde van fotografie is gelet op de urgentie meteen nu al verder aan de slag gegaan met meer communicatie. Anne Bloemendaal van Flowerdales Agency heeft inmiddels de podcast ‘Iedereen maakt foto’s’ waarin ze nader op zoek gaat naar de waarde van fotografie. Ze praat daarin met fotografen, opdrachtgevers e.a. over diverse actuele thema’s. 

 

Lees en luister verder

‘Referentiekader tarieven digitale cultuur’ geeft inzicht in eerlijke tarieven voor digitale cultuurmakers en -kunstenaars

Afbeelding: Martin Hieslmair

Digitale cultuurmakers en -kunstenaars hebben vaak een interdisciplinaire praktijk tussen kunst en technologie, tussen performance en installatie, en tussen onderzoeker en technisch producent. Dit maakt deze deelsector complex en zorgt ervoor dat het lastig is om grip te krijgen op wat eerlijke beloningen zijn voor digitale cultuurmakers en -kunstenaars. Hoog tijd, dus, om te onderzoeken welke tarieven en arbeidsvoorwaarden er gelden binnen deelsectoren die vergelijkbaar zijn met digitale cultuur. Zo heeft de ketentafel Digitale Cultuur van Platform ACCT een referentiekader laten opstellen door onderzoeksbureau Social Finance Matters.

“Om de inkomenspositie van makers in digitale cultuur te versterken en uit te komen bij eerlijke tarieven is het handig, zo niet noodzakelijk, om referenties te hebben van wat ‘eerlijk’ is in andere sectoren die in bepaalde opzichten vergelijkbaar zijn of doen denken aan het werk van makers in digitale cultuur”, aldus Social Finance Matters. Het referentiekader biedt een overzicht van arbeidsvoorwaarden en tarieven die van toepassing zijn voor het uitvoeren van werkzaamheden en het bekleden van functies binnen de deelsectoren design, beeldende kunst, techniek en onderzoek. Voorafgaand en tijdens het opstellen van het referentiekader is door de ketentafeldeelnemers en Social Finance Matters vastgesteld dat deze deelsectoren de meeste verwantschap tonen met de digitale cultuur.

Download hier het referentiekader

Het referentiekader kan door digitale cultuurmakers en -kunstenaars als leidraad worden gebruikt bij het vaststellen van of onderhandelen over tarieven. Ook opdrachtgevers binnen deze deelsector kunnen het referentiekader raadplegen. In het verlengde van het referentiekader zal de ketentafel Digitale Cultuur een zzp-opslag vaststellen. De ervaring leert dat digitale cultuurmakers en -kunstenaars vaak structurele meerkosten maken voor het inrichten en draaiende houden van hun zelfstandige beroepspraktijk.

Nieuwsgierig naar de voortgang van de ketentafel Digitale Cultuur? Op de website of via de nieuwsbrief van het programma fairPACCT blijf je op de hoogte!

Enquête over de beroepspraktijk van fotografen t.b.v. eerlijke vergoedingen in de culturele sector

Ontwerp: Grafisch Geluk

 

Platform ACCT (Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst) werkt aan een sterkere arbeidsmarktpositie voor werkenden in de culturele en creatieve sector. Dat gebeurt samen met de belangrijkste stakeholders in Nederland.  

Doel is om via een sociale dialoog tussen werkverleners en werkenden tot afspraken te komen. Het gaat om mensen in vaste of tijdelijke dienst plus zzp’ers en freelancers.  
Zodat je fair pay wordt betaald voor het werk dat je levert. Het programma fairPACCT  
helpt daarbij met ketentafels van betrokkenen en onafhankelijke onderzoekers. 

In de ketentafel Fotografie zijn we met opdrachtgevers en fotografen in de culturele sector aan het kijken wat een eerlijke vergoeding is. Daarvoor is het nodig dat we beter zicht krijgen op de tijdsbesteding bij diverse activiteiten en de kosten die een fotograaf wel of niet vergoed krijgt.   

Je zou ons, jezelf en je collega-fotografen, enorm helpen als je deze enquête invult. Omdat inzicht de eerste stap is naar verbetering. Stuur de link daarom gerust door naar een collega-fotograaf. Het kost je 15-20 minuten om de vragenlijst in te vullen. Technische tip: graag alle vragen beantwoorden en de enquête niet tussentijds verlaten. Invullen kan tot en met 31 maart. Je antwoorden worden geheel anoniem verwerkt.  

De uitkomsten van de enquête worden in het voorjaar gepubliceerd op de website van fairPACCT. Daar is nu al meer informatie te vinden over de Ketentafel Fotografie. 

Bij dit alles geldt speciale dank voor de beroepsorganisatie DuPho (Dutch Photographers).

 

Klik hier om de enquête in te vullen. 

Onderzoek naar de beroepspraktijk van digitale cultuurkunstenaars en -makers en passende arbeidsvoorwaarden

Ontwerp: Grafisch Geluk

 

Als zelfstandige kunstenaar of maker in de digitale cultuur begeef je je in een diverse en interdisciplinaire deelsector, met een praktijk tussen kunst en technologie, en met werk variërend van concept tot eindproduct. Presentaties van jouw werk kunnen plaatsvinden tijdens evenementen, bij tentoonstellingen of als interactieve programma’s. Vanwege de interdisciplinaire aard van het werk en de verschillende rollen die je daarbij vaak inneemt, van technisch producent tot performer, is de digitale cultuursector complex.

Hoe ziet jouw beroepspraktijk eruit? Welke vergoedingen staan er tegenover jouw werk? Wat zijn jouw inkomstenbronnen? Antwoorden op deze vragen helpen ons om een volwaardig beeld te kunnen vormen van de huidige arbeidsomstandigheden binnen de digitale cultuursector. Én om te kunnen inventariseren welke arbeidsvoorwaarden passend en gewenst zijn. Daarom moedigen wij jou aan om deze vragenlijst* in te vullen.

De vragenlijst is een initiatief van de ketentafel Digitale Cultuur van het programma fairPACCT. Middels deze ketentafel werken digitale cultuurprofessionals samen aan fair pay en fair practice voor werkenden in deze deelsector. Zo is de ketentafel momenteel bezig met het samenstellen van een Fair Practice Guide, waarin wordt aangegeven met welke factoren rekening te houden bij het samenstellen van of onderhandelen over jouw tarieven. De uitkomsten van deze enquête dienen onder andere als input voor het uitwerken van deze Fair Practice Guide.

Deze vragenlijst:

  • is anoniem (én wij gaan zorgvuldig met de resultaten om)
  • kun je het beste op je laptop invullen
  • duurt een kwartiertje om in te vullen
  • is in te vullen tot maandag 25 maart (let op: dit was eerder 18 maart)

We bedanken je alvast heel hartelijk voor je medewerking!

 

Klik hier om de Nederlandstalige versie van de enquête in te vullen.

Click here to go to the English version of the survey. 

 

* Let op: deze vragenlijst is bedoeld voor alle in Nederland gevestigde kunstenaars en makers binnen de digitale cultuursector, die als zelfstandige werken. Digitale cultuur kent de volgende subdisciplines: Art-Science, Audiovisueel, Biohacking, Coding, Databases, Digital Fabrication, Digital storytelling, Games, Hacking, Interactieve Kunst, Online Media, Performance, Postdigital en Productontwikkeling.

Ketentafel Jazz/Wereld/Impro presenteert plannen voor fair pay tarieven op New Music Conference

Foto: New Music Conference

Paneldiscussie ‘Naar fair pay in de muziekpraktijk’

Locatie: Clubzaal, Verkadefabriek ‘s-Hertogenbosch

Datum: 9 november

Tijdstip: 12.30 – 13.30 uur 

Taal: Nederlands

Met: Pieter Hunfeld (onderzoeker Knyfe, musicus), Noud van de Rhee (voorzitter Ketentafel, programmamanager), Sonja Heimann (directeur World Music Forum), Susanne Alt (BIMpro)

 

De fairPACCT ketentafel Jazz/Wereld/Impro presenteert samen met bureau Knyfe hun plannen voor fair pay tarieven in de deelsector.  Er wordt een vergelijking gemaakt met de vorderingen bij de eerder gestarte ketentafels Popmusici en Freelance Klassieke Musici. 

De ketentafel is samengesteld uit diverse geledingen. Het gaat om componisten en (componerende) musici. Daarnaast betreft het programmerende podia en festivals. Ook enkele (online) omroepen zijn aangesloten evenals vertegenwoordigers van bemiddelaars, rechtenorganisaties, vakopleidingen en het jazzarchief.

De leden hebben unaniem geconstateerd dat er beperkte en zelfs steeds minder aandacht is voor de genres jazz/wereld/impro bij verantwoordelijke overheden, fondsen, omroepen en instellingen. Zij vinden dat er daarin in elk geval verbetering moet komen, want dit is in sterke mate bepalend voor de verdienmogelijkheden van de werkenden. 

 

Koop hier je tickets voor de New Music Conference.

 

 

Ontbijtsessie en paneldiscussie met ketentafel Digitale Cultuur op Dutch Design Week

Foto: Stimuleringsfonds 

Ontbijtsessie en paneldiscussie: de toekomst van Digitale Cultuur

Locatie: Portiersloge

Datum: 27 oktober

Tijdstip: 10.00 – 11.00 uur 

Taal: Engels

 

Starters uit het digitale cultuurveld zijn uitgenodigd deel te nemen aan een paneldiscussie tijdens de Dutch Design Week, georganiseerd door het Stimuleringsfonds in samenwerking met het Platform ACCT. Gevestigde professionals en deelnemers van de ketentafel Digitale Cultuur van het programma fairPACCT gaan met de aanwezigen van deze ontbijtsessie in gesprek over de beroepspraktijk. Sinds mei van dit jaar zetten de deelnemers van de ketentafel zich gezamenlijk in voor het creëren van betere arbeidsvoorwaarden op het gebied van nieuwe technologieën, nieuwe media, games en het virtuele domein. Tijdens de paneldiscussie gaan zij met starters in de sector in gesprek over de uitdagingen, kansen en mogelijkheden in de digitale cultuursector. Nieuwe inzichten en perspectieven dragen bij aan de weg die de ketentafel aflegt naar het concretiseren van de fair practice code.

 

 

Ontbijt je mee? Meld je aan in via dit formulier.

 

 

Opwindende updates voor ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie 

Foto: Academie van Beedlcreatie

Een Manifest, een Whitepaper en tariefrichtlijnen. De ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie heeft belangrijke stappen gezet richting verandering en groei in de sector en gaat een opwindende periode tegemoet. Onafhankelijk voorzitter van de ketentafel. Joan Nunnely, vertelt erover.

“Vrijdag 22 september was een mijlpaal in onze gezamenlijke inspanningen voor de marketing en communicatie binnen de cultuursector. Onze 6e vergadering was een platform waar we onze visie en plannen deelden, en ik ben verheugd de opwindende updates te brengen.”

Het Manifest is klaar voor de wereld!

“Rond 19 oktober zal ons Manifest worden gelanceerd, na grondig overleg en een definitieve GO. Dit Manifest, dat zeven kernpunten bevat, benadrukt de cruciale rol van marketing en communicatie voor deelnemers/publiek, de cultuursector en de maatschappij. We willen samen de aandacht vestigen op de impact die onze sector heeft en zal blijven hebben. Dit is een cruciale stap in de richting van een betere toekomst voor cultuurmarketing- en communicatie.”

Inspirerende praktijkvoorbeelden in de Whitepaper

“In de Whitepaper belichten we zeven inspirerende praktijkvoorbeelden die aantonen dat marketing en communicatie in de cultuursector veel verder gaan dan alleen reclamecampagnes en ticketverkoop. Ze bevorderen vernieuwing, verbinden en maken cultuur toegankelijk voor iedereen. Deze Whitepaper, die volgt op ons Manifest, zal eveneens in oktober 2023 het licht zien.”

“Marketing en communicatie gaan veel verder dan reclamecampagnes en ticketverkoop”

Tariefrichtlijnen en Vernieuwing

“We hebben grote stappen gezet in het definiëren van tariefrichtlijnen met vijf functieniveaus voor verschillende disciplines, maar we realiseren ons dat de huidige cao’s traditioneel en behoudend zijn. Daarom werken we aan een nieuw richtlijnenmodel om de sector te voorzien van passende richtlijnen die bijdragen aan vernieuwing.”

Communicatie en Stakeholdergesprekken

“Ketentafellid Ailing Eelman heeft een uitgebreid communicatieplan opgesteld, en we werken aan een longlist van fondsen, partners en gemeenten om gesprekken te voeren. Deze gesprekken zullen zich richten op ons Manifest, de praktijkvoorbeelden in de Whitepaper en de tariefrichtlijnen. We benadrukken het belang van de “triple A” aanpak: aandacht vragen, aanmoedigen en acceptatie. Het bereiken van het publiek is geen vanzelfsprekendheid.”

Voortgang en evaluatie

“De werkgroepen voor het Manifest, Whitepaper en Tariefrichtlijnen hebben hard gewerkt om in oktober de praktijkinstrumenten gereed te hebben. Dat is gelukt! Daarnaast plannen we nog 2 tot 3 vergaderingen in om de voortgang nauwlettend te volgen en de resultaten van de gesprekken in het veld te evalueren. Daarbij bespreken we ook het fair pay debat in de Tweede Kamer, belangrijk voor onze voortgang. 

 

Dit zijn de belangrijke stappen die we hebben gezet, en we staan aan de vooravond van een opwindende periode voor onze ketentafel MARCOM. Laten we ons blijven inzetten voor verandering en groei in de cultuursector. Bedankt voor de inzet van deze ketentafel!”

Eerste stappen richting een sectoraal convenant voor de culturele en creatieve sector

Foto: Shutterstock

Platform ACCT is opgericht voor het blijvend versterken van de arbeidsmarkt van de culturele en creatieve sector en het verbeteren van de (inkomens)positie van werkenden die daarin actief zijn. Dat doen we door middel van de sociale dialoog. Dit is een continu gesprek tussen vertegenwoordigers van sociale partners (werkenden, opdrachtnemers, werkgevers en opdrachtgevers) en andere belangenbehartigers en overheden. Via de sociale dialoog worden afspraken gemaakt tussen partijen over het verbeteren van de (inkomens)positie voor alle werkenden in de culturele en creatieve sector. Ook wordt gewerkt aan het borgen van deze gemaakte afspraken, o.a. via het opstellen van een sectoraal convenant.

Platform ACCT heeft, vanuit een faciliterende (voorbereidende en coördinerende) rol, een begin gemaakt met de door sector gewenste ontwikkeling van een sectoraal convenant. Het bestuur van Platform ACCT heeft hiertoe eind april een stappenplan vastgesteld. De planning is ondertussen aangepast. De overheid ondersteunt dit initiatief en ziet dit als belangrijke stap richting implementatie van fair pay in de sector.

de eerste fase

Vanaf juli 2023 zullen de Federatie Cultuur (FC), de Creatieve Coalitie (CC), de KunstenbondFNV Media & Cultuur en de Federatie Creatieve Industrie (FCI) deelnemen aan de eerste fase van de gesprekken. Deze partijen, die als koepelorganisaties een brede achterban vertegenwoordigen van zowel werkgevers/opdrachtgevers als werknemers/zelfstandigen, zullen samenwerken om de algemene uitgangspunten van het convenant te bespreken en vast te stellen. De uitgangspunten, gebaseerd op de Fair Practice Code, omvatten onderwerpen zoals eerlijke arbeidsvoorwaarden, fair pay, flexibiliteit en zekerheid en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. In een later stadium zal er ruimte zijn voor andere partijen en belanghebbenden om aan te sluiten en hun perspectieven en ideeën in te brengen

Kunsten ’92, het Ministerie van OCW, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) worden gevraagd om in de tweede fase als toehoorders bij de dan in te plannen gesprekken aanwezig te zijn zodat deze organisaties op de hoogte blijven van de voortgang en waar nodig input kunnen aanleveren.

Platform ACCT zal gedurende het proces regelmatig updates en informatie delen over de voortgang van het sectoraal convenant. Daarnaast verbinden de deelnemende partijen zich om hun achterban te informeren over de voortgang van de gesprekken en de ontwikkelingen rondom het convenant. Hierdoor blijven werkenden, werkverstrekkers en andere belanghebbenden in de culturele en creatieve sector goed op de hoogte en kunnen zij hun inbreng leveren voor een toekomstbestendig convenant.

Dit initiatief markeert een belangrijke stap richting eerlijke en duurzame arbeidsvoorwaarden en zet de sector aan tot verdere samenwerking en dialoog.

 

Producent of acteur, regisseur of visagiste; iedereen spreekt straks dezelfde taal 

Foto: fairPACCT

Het creëren van een gedeelde basis waar werkenden en opdrachtgevers aan kunnen refereren bij het maken van afspraken en bij het naleven van gemaakte afspraken, staat hoog op de agenda van de ketentafel film/AV. Bijzondere aandacht ging daarom uit naar het samenstellen van een begrippenkader, dat inmiddels al meer dan 250 begrippen telt; van “aansprakelijkheid” tot “zesde en zevende dag”. Doreen Boonekamp, onafhankelijk voorzitter van de ketentafel, licht het belang van het begrippenkader toe en vertelt hoe de werkgroep aan de slag is gegaan met deze veelomvattende taak: 

Dezelfde taal leren spreken

Vanwege de doorlooptijd, complexiteit en arbeidsintensiviteit zijn er bij het productieproces van speelfilms, animatiefilms, documentaires, innovatieve mediaproducties en series veel verschillende mensen met verschillende specialismen betrokken. Deze specialismen brengen de nodige, vaak sectorspecifieke, begrippen met zich mee. Daarbij komt dat de financiering van producties projectmatig verloopt en dat nagenoeg iedereen zelfstandig werkzaam is. Dat betekent dat er voor elke productie nieuwe overeenkomsten worden gesloten en dus opnieuw moet worden onderhandeld. Op dit moment kennen begrippen vaak nog uiteenlopende interpretaties. Dat levert misverstanden en vertraging op bij de onderhandeling over (opdracht)overeenkomsten en de uitvoering van werkzaamheden. Een begrippenkader stelt werkenden, opdrachtgevers en werkgevers straks in staat om dezelfde taal te spreken en zo eenvoudiger tot eenduidige afspraken te komen. 

Saamhorigheid in de sector toegenomen

De werkgroep is gestart met een groslijst die is opgesteld aan de hand van ingebrachte begrippen inclusief omschrijvingen door alle ketentafeldeelnemers. Er is eerst een splitsing gemaakt tussen algemene begrippen en begrippen met waardering. In de eerste fase, die tot en met 23 februari loopt, focust de werkgroep op het opstellen van een algemene begrippenlijst. Ketentafeldeelnemers gaven voor dezelfde begrippen vaak verschillende omschrijvingen, deze heeft de werkgroep neutraal geherformuleerd. Op deze manier zijn de begrippen straks bruikbaar voor alle disciplines in plaats van voor één specifieke beroepsgroep. De ketentafeldeelnemers realiseren zich dat de uitkomst van de ketentafel van belang is voor de gehele deelsector. De behoefte en belangstelling voor verbetering is heel erg groot. Dat is ook merkbaar aan de energie, tijd en aandacht die alle deelnemers in dit proces steken. De samenwerking en saamhorigheid binnen de gehele audiovisuele productiesector heeft een enorme boost gekregen tijdens de coronapandemie en door de ontwikkelingen in het audiovisuele landschap. Dat is kenmerkend voor deze ketentafel.

a

Magazine made for you.