Afspraken Tag

blank

Vijfde onderzoeksrapport Cijfers en trends in de beeldende kunst

28 maart 2025

Publicatie: 01/04/2025 Foto: fairPACCT

De beeldende kunstsector is stabiel en fijnmazig, maar is tegelijkertijd kwetsbaar en heeft het nog steeds niet breed. Dat is de slotsom van de bureaus HTH Research (kunstenaars) en Berenschot (organisaties) in het rapport ‘Collectieve Selfie #5. Cijfers en trends in de beeldende kunst.’ Ook concluderen zij, samen met de opdrachtgever Beeldende Kunst Nederland, dat meer onderzoek nodig is voor een solide kennisbasis.

Beeld, data en fair pay

Het onderzoeksrapport is op 28 maart jl. tijdens Art Rotterdam overhandigd aan Jan Jaap Knol, directeur-bestuurder van de Boekmanstichting. Dit landelijke kenniscentrum verzorgt o.a. de Cultuurmonitor en stimuleert onderzoeken door universiteiten e.a. De beeldende kunst biedt naar zijn oordeel het in de samenleving gewenste ‘beeld’. Maar ook goede ‘data’, zoals systematisch opgenomen in de vijf achtereenvolgende Collectieve Selfies, zijn steeds meer noodzakelijk voor beleid en activiteiten. Verder dient fair pay gelet op de gebleken beperkte inkomens van beeldende kunstenaars overal een aandachtspunt te zijn.

Beeldende kunstenaars

Er waren in de periode 2015-2023 rond de 15.000-16.000 beeldende kunstenaars, iets meer vrouwen dan mannen. Zestig procent woont in het westen of midden van het land. Bijna iedereen heeft een persoonlijk bruto inkomen tot € 30.000,- per jaar. Een op de drie leeft in een huishouden met datzelfde inkomen. De cijfers zijn mede gerelateerd aan de ‘Monitor Kunstenaars en andere werkenden met een creatief beroep, editie 2025.’ d.d. 31 maart, gemaakt door het CBS op verzoek van het ministerie van OCW. Hieruit blijkt o.a. dat kunstenaars minder vaak dan andere werkenden tevreden zijn over hun inkomen. Voor een klein deel van de beeldende kunstenaars zijn er diverse soorten subsidies bij het Mondriaan Fonds. Gemeenten kunnen ondersteunen via makersfondsen, ateliers, broedplaatsen c.s

Instellingen, postacademisch en voor hedendaagse beeldende kunst

Er worden van rijkswege vier postacademische instellingen gesubsidieerd, waar een geselecteerde groep kunstenaars de kunstpraktijk verder kan ontwikkelen. De totale omzet van 91 instellingen voor hedendaagse beeldende kunst was in 2022 € 65 miljoen. Er waren bijna 700 fte’s werkzaam, van wie  ruim 150 als stagiair of vrijwilliger. Op dit moment zijn er 97 organisaties aangesloten bij De Zaak Nu. Zes worden onder de noemer presentatie-instellingen gesubsidieerd door OCW en 44 als kunstpodia door het Mondriaan Fonds, samen met bijna € 15 miljoen per jaar. Voor de 36 gemeenten met een decentralisatie-uitkering beeldende kunst geldt een gedeelde verantwoordelijkheid.

Galeries, kunstbeurzen en festivals

Het laatste onderzoek van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA) dateert van 2021, het wordt binnenkort herhaald. De 445 galeries in 2020 hadden een totaalomzet van € 92 miljoen en vertegenwoordigden ruim 7.800 Nederlandse en buitenlandse kunstenaars. Op dit moment zijn er 451 galeries, waarvan negen louter online. Negentig van hen zijn aangesloten bij de NGA. Er is een  sterke ontwikkeling naar online verkoop en de verkoop als geheel stijgt. De Kunstkoopregeling van het Mondriaan Fonds, die tijdelijk inactief is, blijkt een goede stimulans. Andere directe overheidssubsidies ontbreken. Er zijn geen actuele onderzoeks-gegevens over de + 15 kunstbeurzen en de eerder in 2019 bestaande ongeveer 100 beeldende kunstfestivals.

Beeldende kunstmusea

De Museumvereniging houdt de gegevens actueel via de Museumcijfers. Men heeft samen met het Mondriaan Fonds 61 beeldende kunstmusea in ons land geteld. Er waren in 2023 in totaal 6 miljoen bezoeken. De totale omzet is ongeveer € 360 miljoen. Een telling onder 50 beeldende kunstmusea toonde 3.200 werkzame personen, ruim 2.000 fte’s. Alle overheden geven subsidies, maar hebben geen specifiek op beeldende kunstmusea gericht beleid.

Het Mondriaan Fonds en Platform ACCT hebben financieel bijgedragen aan het onderzoek ‘Collectieve Selfie #5’.

Verder lezen

Download het onderzoeksrapport ‘Collectieve Selfie #5. Cijfers en trends in de beeldende kunst.’, gepresenteerd op 28 maart 2025 hier.

Bekijk bij het CBS de ‘Monitor Kunstenaars en andere werkenden met een creatief beroep, editie 2025.’, verschenen op 31 maart 2025.

blank

Onderzoeksrapport Fair Pop Pilot: inzicht in fair pay voor popmuzikanten

17 maart 2025

Publicatie: 19/03/25 | Foto: Maurice Haak

Het onderzoeksrapport naar de Fair Pop Pilot, uitgevoerd door de Erasmus Universiteit Rotterdam in opdracht van Platform ACCT, fairPACCT Ketentafel Popmusici, is nu beschikbaar. Het onderzoek liep van september 2024 tot februari 2025.

Achtergrond en opzet Fair Pop Pilot 

De live-industrie in Nederland trekt veel publiek, maar popmuzikanten verdienen gemiddeld slechts een kwart van wat als fair pay door het onafhankelijke Bureau Berenschot i.s.m. de Ketentafel wordt beschouwd. Daarom werd de Fair Pop Pilot opgezet, waarin 108 acts met 604 muzikanten gedurende 3 maanden een eerlijke gage/vergoeding ontvingen voor hun optredens op acht VNPF-poppodia verspreid door het land. Het ging om 151 shows van 76 hoofdacts en 75 supportacts.

In de pilot werden de fair pay praktijkinstrumenten van de Ketentafel Popmusici voor het bepalen van twee van de vijf carrièrefases getoetst – fase 1/opkomende en fase 2/zich ontwikkelende popmuzikanten – en de daarbij behorende gages/vergoedingen. Ook werd bekeken via welke financieringsroute en door wie het beste een fair pay aanvulling kan worden aangevraagd en verstrekt.

Belangrijkste bevindingen over fair pay

De bevindingen laten allereerst zien dat fair pay een probleem is binnen de popsector. Uit het onderzoek blijkt dat 76% van de ondervraagden de huidige gages als onvoldoende beschouwt. Bovendien ervaart 88% financiële onzekerheid als popmuzikant. Met name de positie van de supportacts blijkt een aandachtspunt. Het onderzoek legt een aanzienlijk verschil bloot tussen de werkelijke en gemiddeld gewenste beloning van muzikanten, soms oplopend tot meer dan 70%  per muzikant per optreden. 83% van de respondenten pleit voor structurele invoering van fair pay op alle Nederlandse podia. De onderzoekers concluderen dat financiële drempels, marktdenken en de perceptie van popmuziek als hobby eerlijke betaling in de weg staan. Respondenten gaven uiteenlopende definities van fair pay, variërend van een objectieve standaard tot een erkenning van professioneel muzikantschap.

Carrièrefases en gages/vergoedingen

De door de ketentafel gemaakte online tool met criteria om de optredende popmuzikanten in vijf carrièrefases in te delen werd positief beoordeeld. Er zijn enkele verfijningen voorgesteld zoals het zwaarder laten wegen van live prestaties, streamingaantallen meer enten op genreverschillen en status ervaren muzikant ten opzichte van nieuwe act. Ook de door de ketentafel geadviseerde gages/vergoedingen, behorend bij een bepaalde carrièrefase, kregen geen kritiek. Wel is meer onderscheid tussen de betaling van hoofdacts en supportacts geopperd.

Aanvragen fair pay aanvulling

Het aanvragen van de fair pay aanvulling bij het pilot-loket kostte gemiddeld een half uur, wat door 89% van de respondenten acceptabel werd gevonden. Over wie verantwoordelijk zou moeten zijn voor de aanvraag zijn de meningen verdeeld: 52% vindt dat de zaal dit moet doen, terwijl 48% de verantwoordelijkheid bij de artiest legt. Programmeurs vinden unaniem dat de artiest verantwoordelijk is, terwijl managers (71%) en boekingsagenten (67%) dit eerder bij de zalen leggen.

De pilot bracht drie verbeterpunten voor het aanvragen naar voren: betere vindbaarheid van informatie, gestroomlijnde gegevensaanlevering en verbeterde communicatie over deelname.

Kosten en toekomstperspectief 

De meerkosten van fair pay binnen de pilot bedroegen in totaal € 206.155, bovenop de al betaalde € 112.080 aan oorspronkelijke gages vanuit de poppodia. Om fair pay voor hoofdacts structureel in te voeren, zou naar het oordeel van de onderzoekers van de Erasmus Universiteit een extra bedrag van € 7,50 per bezoeker nodig zijn  of een verhoging van 55% van de initiële gages.

Volgens de respondenten moet de financiering van fair pay een gedeelde verantwoordelijkheid zijn van de markt en de overheid, bijvoorbeeld via subsidies, hogere ticketprijzen of een investeringsverplichting voor streamingdiensten. Voor de uitvoering van het verstrekken van de fair pay aanvulling wordt een gespecialiseerd orgaan voorgesteld, liefst gelieerd aan een bestaande organisatie die betalingen aan muzikanten beheert.

Het onderzoeksrapport biedt waardevolle inzichten voor verdere beleidsontwikkeling en de mogelijke structurele invoering van fair pay in de Nederlandse popsector. Zo kan de Ketentafel Popmusici vanaf nu aan de slag met het beoordelen van de aanbevelingen in het licht van fair pay. Ook kan de tafel op zoek naar meer structurele vormen van financiering.

De pilot en het onderzoek werden uitgevoerd met ondersteuning van Fonds Podiumkunsten, Fonds 21, het Cultuurfonds en het VSBfonds.

Download en lees het rapport hier.

De Fair Pop Pilot komt voort uit het programma fairPACCT van Platform ACCT en is een initiatief van de Ketentafel Popmusici.

blank

Tabellen met fair pay zzp-tarieven en salarissen aangevuld

7 maart 2025

Publicatie: 7/03/2025 Foto: Shutterstock

Eind december 2024 is de fairPACCT Nieuwflits ‘Actuele tabellen met fair pay zzp-tarieven en salarissen’ verschenen. Dit betrof 10 van de 12 Ketentafels. Wij zijn verheugd dat er nu een aanvulling is, waarbij het inmiddels om de fair pay tabellen van alle Ketentafels gaat.

Tabellen van december door 10 Ketentafels

In december waren de tabellen van 10 Ketentafels klaar. Er zijn fair pay adviestarieven voor 3 soorten freelance musici: klassieke musici in 7 beroepspraktijken, optredens van popmusici en van musici jazz/world/contemporary met onderscheiden carrièrefases. Bij de laatstgenoemde deelsector gaat het ook om tarieven voor compositieopdrachten door componisten.

Een aantal deelsectoren heeft een grote diversiteit in het werkveld en de werkenden. Zo zijn er fair pay zzp-adviestarieven voor kunstprofessionals in cultuureducatie en amateurkunst binnen 13 beroepspraktijken. Bij Film/AV culturele productie zijn er fair pay zzp-starttarieven voor eveneens 13 departementen/vakgebieden. Professionele fotografen en professionals in marketing en communicatie werken sector-doorsnijdend én daarbuiten. De tarieven voor hen zijn daarop geënt.

Ten behoeve van de archeologiepraktijk en literaire festivals c.s. betreft het salaristabellen voor werknemers, in het laatste geval tevens voorzien van zzp-adviestarieven. Vanuit de literaire festivals c.s. zijn er bovendien zzp-starttarieven voor optredens en daaraan gekoppelde opdrachten door auteurs en spoken word artiesten.

Aanvulling met nieuwe tabellen van 2 Ketentafels

Zoals ook elders in deze Nieuwsbrief valt te lezen zijn er nieuwe fair pay tabellen van 2 ketentafels. De Ketentafel Filmfestivals heeft eind januari i.s.m. Bureau Berenschot de Salaristabel en Richtlijn zzp-starttarieven Filmfestivals 2024 en 2025 gepresenteerd. De Ketentafel Digitale Cultuur heeft begin maart i.s.m. Bureau HHP&O de Profielschets en Indelingsadvies Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur 2025 laten verschijnen.

Tijdelijk twee tabellen vanuit Ketentafel Beeldende Kunst

In de Nieuwsflits van december jl. zijn de nieuwe tabellen met fair pay adviestarieven voor het tonen en maken van werken in beeldende kunst tijdens tijdelijke tentoonstellingen belicht. Deze zijn gebaseerd op de herijkte zogeheten Richtlijn Kunstenaarshonoraria, die vanaf 2025 zou gaan gelden. Maar, zoals ook elders in deze Nieuwsbrief gemeld, er vindt nu vanwege onduidelijkheden en onvoorziene financiële gevolgen nader onderzoek plaats, gericht op een second opinion. De Ketentafel Beeldende Kunst wil voor 1 september de resultaten van het onderzoek verwerkt hebben in een eventueel aangepaste richtlijn. In afwachting daarvan zijn ook de fair pay tarieftabellen van de oude Richtlijn op onze site te zien.

Meer informatie

Bekijk hier alle actuele tarieftabellen. 

 

 

blank

Stand van zaken toepassing Richtlijn Kunstenaarshonoraria

7 maart 2025

Publicatie: 7/03/2025 Foto: Wikimedia Commons

De invoering van de nieuwe Richtlijn Kunstenaarshonoraria, die per 1 januari 2025 zou moeten gelden, is helaas gepaard gegaan met onduidelijkheden. Dit betreft de indexering en de hoogte van enkele bedragen gerelateerd aan het aantal kunstenaars dat bij tentoonstellingen betrokken is. Dit is inmiddels verhelderd op de site: kunstenaarshonorarium.bknl.nl/. Maar er speelt meer.

Onvoorziene financiële gevolgen

De richtlijn omvat vergoedingen voor het tonen en maken van werken bij tijdelijke tentoonstellingen zonder verkoopdoel. Voor praktische en inhoudelijke/begeleidende werkzaamheden gelden vanaf dit jaar separate tarieven. Ook is er sprake van de invoering van een omzetfactor gelet op vier onderscheiden grootteklassen van organisaties, waarvan de effecten groot kunnen zijn. Dat alles zou bij veel instellingen en kunstenaars tot onvoorziene financiële gevolgen kunnen leiden. De richtlijn kan daarom op dit moment niet in alle gevallen goed worden uitgevoerd en dat betreuren wij zeer.

Nader onafhankelijk onderzoek met second opion

De Ketentafel Beeldende Kunst van Platform ACCT/programma fairPACCT, die de begeleiding per 2024 heeft overgenomen van Netwerk BKNL, wil zorgvuldig omgaan met de richtlijn en het jaarlijks indexeren. Daarom hebben we een onafhankelijke second opinion gevraagd. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Social Finance Matters. De ketentafel en het werkveld worden hierbij uiteraard nauw betrokken. Het onderzoek zal naar verwachting in de eerste helft van 2025 afgerond zijn. Naar aanleiding van de second opinion zal voor 1 september gelet op de nieuwe begrotingen duidelijkheid moeten ontstaan over de te volgen richtlijn en de indexering.

Overbrugging bij subsidiëring door Mondriaan Fonds

Als tijdelijke overbrugging heeft het Mondriaan Fonds besloten om in afwachting van de second opinion twee opties voor subsidie-aanvragers aan te bieden. En zowel de oude als de nieuwe richtlijn van toepassing te verklaren. Meer informatie hierover is te vinden op de site van het Mondriaan Fonds. 

Positie overige instellingen

Wij hebben van het ministerie van OCW begrepen dat men zich primair richt op fair pay voor werknemers of zij-aan-zij werkende zzp’ers bij de gesubsidieerde organisaties. Gelet op de directe betrokkenheid bij de richtlijn heeft het Mondriaan Fonds het ministerie toch reeds ingelicht over de huidige ontwikkelingen. Platform ACCT zal dat ook doen plus het IPO en de VNG op de hoogte stellen. De instellingen die geen overheidsbekostiging ontvangen kunnen zelfstandig handelen naar bevind van zaken.

Meer informatie

Voor de volledigheid zijn de tarieftabellen van de nieuwe en de oude richtlijn hier op de fairPACCT-site gezet.

 

Afzender Platform ACCT/fairPACCT Ketentafel Beeldende Kunst

Onafhankelijk voorzitter
Marianne Versteegh

Deelnemers
Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars (BBK)
Beroeps Organisatie Kunstenaars (BOK)
Vereniging Platform Beeldende Kunst (Platform BK)
Kunstenbond
Museumvereniging
De Zaak Nu
Nederlandse Galerie Associatie (NGA)
Nederlandse Vereniging van Kunstbeurzen (NVKB)
Overleg Beeldende Kunstacademies (OBK)

Toehoorders/meelezers
Mondriaan Fonds
Kunsten ‘92

blank

Nieuwe praktijkinstrumenten voor professionele fotografie

7 maart 2025

Publicatie: 7/03/2025 Foto: Shutterstock

De Ketentafel Fotografie heeft in samenwerking met deskundigen uit eigen kring twee nieuwe fair pay praktijkinstrumenten laten maken voor de professionele fotografie in de culturele sector. Het betreft publicaties over ‘Auteursrechten’ en ‘Tarifering’. Deze praktijkinstrumenten bieden fotografen en opdrachtgevers een handzame richtlijn om tot een ‘faire’ uurprijs te komen. In dit nieuwsbericht aandacht voor de handreikingen en enkele andere relevante ontwikkelingen.

Auteursrechten

In de praktijk wordt vaak vergeten dat ook het auteursrecht en daarmee het gebruik van foto’s door opdrachtgevers aan regels gebonden is. De publicatie over ‘Auteursrechten’ van Max van Olden, directeur DuPho en jurist, samen met de Ketentafel Fotografie stelt dat vrijwel iedere foto auteursrechtelijk beschermd is. Dit is geregeld in de Auteurswet. sprake zijn van overdracht of in licentie geven van rechten door de maker. Van belang is een (aanvullende) billijke vergoeding voor de fotograaf bij de exploitatie van een werk. Het persoonlijkheidsrecht zorgt voor de bescherming van de band tussen maker en werk, terwijl het portretrecht aan de gefotografeerde de mogelijkheid biedt om zich te verzetten tegen verspreiding van de foto. Er zijn rechten in geval van het tentoonstellen of kopiëren van werk. Bij doorverkoop geldt het volgrecht. De handreiking besteedt voorts aandacht aan actuele kwesties zoals een rechtszaak over het gebruik van foto’s op digitale platformen en de introductie van AI.

Tarifering

De publicatie over ‘Tarifering’ door Marc Prüst, consultant en onderzoeksadviseur, samen met de Ketentafel Fotografie bevat de elementen van de tariefopbouw van de professionele fotografen. Deze zijn nu vaak onzichtbaar en worden niet vergoed. Maar ze zouden in het kader van fair pay in de onderhandelingen tussen de makers en de opdrachtgevers voortaan wel aan bod moeten komen. Het gaat om voorbereiding, fotoshoot en nabewerking. Tevens moet rekening worden gehouden met extra personeel, vervoer, verzekering, locaties en materieel. Ook de reistijd is financieel van belang. Voorts is de soort te maken foto qua urenbesteding en kosten relevant. De handreiking belicht daarom de veelvoorkomende foto-opdrachten en voorziet deze van concrete voorbeelden/persona’s. Het betreft foto’s gericht op personen/portretten, scènes of installaties, campagnes, evenementen, activiteiten buiten de reguliere instellingslocatie en cultuurhistorische doeleinden. Tot slot biedt de publicatie inzicht in de algemene bedrijfskosten die een professionele fotograaf heeft.

Onderzoek Fotografie en de Cultuurmonitor

Op 3 februari presenteerde Ketentafellid Marc Prüst het onderzoeksrapport ‘Fotografie en de Cultuurmonitor’. Volgens hem reikt het belang hiervan verder dan een eenmalige publicatie. Het rapport heeft als doel om fotografie een structurele plaats te geven in de Cultuurmonitor van de Boekmanstichting, het kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid. En het markeert naar het oordeel van de onderzoeker een belangrijke stap in de erkenning van fotografie als volwaardige discipline binnen het cultuurbestel. De publicatie biedt voor het eerst een cijfermatig en analytisch overzicht van de fotografie in Nederland, met een specifieke focus op de culturele sector.

Voorbeeldtarieven zelfstandigen fotografie 2025

De Ketentafel Fotografie heeft eerder samen met Bureau Social Finance Matters een aantal andere handreikingen gemaakt. Eind december 2024 verschenen de tabellen met ‘Voorbeeldtarieven zelfstandigen fotografie 2025.’ Begin december 2024 zijn vier ‘Voorbeeldberekeningen 2025 zzp-tarieven professionele fotografie voor culturele instellingen.’ gepresenteerd. Deze berekeningen zijn gebaseerd op het rapport ‘Inzoomen op declarabiliteit. Verkenning betaalde en niet-betaalde uren van beroepsfotografen in de culturele sector.’ van november 2024. Het rapport ‘Een scherper plaatje. Niet vergoede werkzaamheden van fotografen.’ van april 2024, gemaakt naar aanleiding van een enquête en diepte-interviews, vormde een eerste basis voor de berekeningen.

De waarde van fotografie in publicatie en podcasts

In april 2024 heeft de Ketentafel Fotografie de publicatie ‘De waarde van professionele fotografie.’ uitgebracht. Naar aanleiding daarvan verzorgt Ketentafellid Anne Bloemendaal sindsdien een tweewekelijkse podcast-serie ‘Iedereen maakt foto’s.’

Meer informatie:

FairPACCT ketentafel Fotografie (lees verder onder het kopje ‘actueel’ of ‘over de tafel’).

De podcast-serie ‘Iedereen maakt foto’s’ vind je hier.

 

 

 

 

 

blank

Zzp-adviestarief vastgesteld voor zelfstandigen in digitale cultuur

6 maart 2025

Publicatie: 7/03/2025 Foto: Wikimedia Commons

Adviesbureau HHP&O Advies heeft in opdracht van de ketentafel Digitale Cultuur een ‘eerlijk’ zzp-uurtarief vastgesteld voor een vakvolwassen zelfstandige maker werkzaam in de digitale cultuursector. In het onderzoeksrapport ‘Profielschets en Functieindelingsadvies Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur’ wordt het functieprofiel van een vakvolwassen digitale cultuurkunstenaar en -maker volgens het UNL/VNSU functieclassificatiesysteem UFO ingeschaald. Hierbij is gelet op werkervaring, werkzaamheden, focusgebieden, opleidingsniveau, kennisniveau en vaardigheden. De inschaling is vervolgens omgezet naar een uurtarief inclusief zzp-opslagpercentage. Voor zelfstandigen in digitale cultuur die beschikken over een functieprofiel zoals omschreven in het onderzoeksrapport kan het uurtarief worden opgevat als zzp-adviestarief. Voor zelfstandigen in digitale cultuur wiens functieprofiel niet geheel overeenkomt met het functieprofiel zoals omschreven in het onderzoeksrapport, bijvoorbeeld vanwege meer of minder werkervaring, dient het uurtarief als referentie.

De profielschets van een vakvolwassen zelfstandig maker

Wat is een ‘eerlijk’ zzp-uurtarief voor een vakvolwassen zelfstandig maker die werkzaam is in de digitale cultuursector? Met deze vraag klopte de ketentafel Digitale Cultuur aan bij adviesbureau HHP&O Advies, dat gespecialiseerd is in functiewaarderingstechnische vraagstukken. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, stelde de ketentafel een profielschets op van een digitale cultuurkunstenaar en -maker die beschikt over HBO-denkniveau en tenminste acht jaar werkervaring: welke werkzaamheden worden uitgevoerd en welke kennis en vaardigheden zijn benodigd? Deze specifieke afbakening was genoodzaakt om een meer exacte inschaling mogelijk te maken. Daarnaast beschikt een groot deel van de digitale cultuurkunstenaars en -makers over een dergelijk profiel, zo bleek ook uit het enquêteverslag ‘Digitale Cultuur: Een uitgestrekt terrein zonder strikte grenzen’ (samenvatting op pagina 3), dat de ketentafel in oktober 2024 publiceerde. Adviesbureau HHP&O Advies werkte de profielschets verder uit op basis van interviews met zes ketentafeldeelnemers.

Werkzaamheden, focusgebieden en minimale opleidings- en ervaringsvereisten

In het onderzoeksrapport ‘Profielschets en Functieindelingsadvies Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur’ wordt zo allereerst inzicht gegeven in het profiel van een vakvolwassen digitale cultuurkunstenaar en -maker. Diens werkzaamheden worden uitgezet en onderverdeeld in de categorieën (voor)onderzoek, ontwerp en ontwikkeling, bouw en onderhoud, projecten, presentatie en educatie, netwerken en administratie. Ook wordt aandacht besteedt aan de focusgebieden binnen de artistieke praktijk: impact, onderzoek, methoden en technieken, digitaal ontwerp en projecten. Op basis van de profielschets en de focusgebieden heeft HPP&O Advies minimale opleidings- en ervaringsvereisten en benodigde vaardigheden voor een vakvolwassen ‘Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur’ gedefinieerd.

UFO-profiel Medewerker Audiovisuele Technieken 1 – schaal 11

De uiteenzetting van de profielschets, de focusgebieden en de vereiste kennis en vaardigheden hebben geleid tot een goede indicatie van hoe een vakvolwassen Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur ingeschaald zou kunnen worden binnen de salarisschalen van de CAO Nederlandse Universiteiten (CAO NU), volgens het UFO-systeem. Gezien het belang van IT-werkzaamheden in de functie van Zelfstandig Maker in Digitale Cultuur wordt geadviseerd deze functie in te delen in een combinatie van de UFO-profielen Medewerker Audiovisuele technieken (regie) 1- schaal 11, en Ontwikkelaar ICT 3 – schaal 10. Daarbij is het UFO-profiel Medewerker Audiovisuele Technieken 1 – schaal 11 bepalend voor de indeling van de functie als geheel.

Zzp-adviestarief vastgesteld op 65 euro

Bij het UFO-profiel Medewerker Audiovisuele Technieken 1 – schaal 11 hoort een bruto maandsalaris van € 6148, – euro. Dit laat zich vertalen naar een uurtarief van € 37,26. De ervaring leert echter dat digitale cultuurmakers en -kunstenaars vaak structurele meerkosten maken voor het inrichten en draaiende houden van hun zelfstandige beroepspraktijk en dat een zzp-opslagpercentage passend en genoodzaakt is. De ketentafel Digitale Cultuur houdt het zzp-opslagpercentage aan van de ketentafel Film/AV aan, welke is vastgesteld op 74,45%. Inclusief opslagpercentage bedraagt het zzp-uurtarief € 65,00.

Krijg hier meer inzicht in de berekening van het opslagpercentage (samenvatting op pagina 39).

Voor zelfstandigen in digitale cultuur die beschikken over een functieprofiel zoals omschreven in het onderzoeksrapport kan het uurtarief worden beschouwd als een zzp-adviestarief. Voor zelfstandigen in digitale cultuur wiens functieprofiel niet geheel overeenkomt met het functieprofiel zoals omschreven in het onderzoeksrapport, bijvoorbeeld vanwege meer of minder werkervaring, dient het uurtarief als referentie.

blank

Resultaten Fair Pop Pilot gepresenteerd

27 februari 2025

Publicatie: 27/02/25 | Foto: Matthijs Mekking

Fair pay op liveoptredens voor alle Nederlandse acts op podia moet structureel worden ingevoerd. Dat vindt een ruime meerderheid van de respondenten, die in het najaar van 2024 hebben deelgenomen aan de Fair Pop Pilot. Het onderzoek evalueerde de implementatie van een eerlijke beloning voor artiesten die optraden op acht Nederlandse podia tussen september en november 2024. De resultaten van deze pilot werden gepresenteerd tijdens een panel op ESNS op vrijdag 17 januari 2025.

Tussen september en november 2024 is een pilot gehouden met zowel opkomende (Fase 1) als zich ontwikkelende (Fase 2) artiesten. Zij verzorgden optredens op acht deelnemende locaties waarvoor zij een eerlijke vergoeding kregen. Die beloning is gebaseerd op elf criteria die zijn vastgelegd in de (online) Fair Pay Rekentool Popmusici. Deze is ontwikkeld door de Ketentafel Pop van Platform ACCT, maar nog niet eerder in de praktijk getest. Dat is ten behoeve van het onderzoek gedaan door 604 muzikanten tijdens 151 optredens, onderverdeeld in 76 eigen shows en 75 supportshows.

De deelnemende artiesten vulden zelf de Fair Pay Rekentool Popmusici (‘Rekentool’) in, die vervolgens bepaalde in welke carrière-fase de artiest zich bevond. Daarbij werd een door de ketentafel vastgesteld honorarium toegekend van 284 euro per persoon (Fase 1) of 456,50 pp (Fase 2) per optreden. Dit is het nettobedrag dat individuele muzikanten per optreden dienen te verdienen om op fair pay niveau te komen. Dit werd vervolgens nog aangevuld met een vergoeding voor reis- en techniekkosten, en een eventuele vergoeding voor management (15%) en boeker (15%). Bij elkaar opgeteld vormen deze bedragen de fair pay vergoeding. Het verschil tussen deze fair pay vergoeding en de gage zoals bepaald door het podium leidt tot een fair pay aanvulling.

Enkele kernbevindingen uit het onderzoek:

   •      Oneerlijke beloning wijdverspreid: 76% van de ondervraagde artiesten beoordeelt de huidige vergoedingen als (totaal) oneerlijk.

   •      Grote verschillen in gages: Voor support-acts liggen de huidige vergoedingen vaak slechts op het niveau van onkostenvergoedingen, met bedragen ver onder de door de Rekentool vastgestelde fair pay bedragen. Ondanks dat men minder verwacht bij een supportshow zijn de huidige vergoedingen zo laag dat er verlies op wordt gedraaid.

   •      Kosten van fair pay: De pilot heeft een duidelijke kloof aangetoond: bij de huidige gages van eigen shows (geen supportshows) was wel 35% tot 72% extra geld nodig om tot een fair pay vergoeding te komen.

De Fair Pay Rekentool wordt positief beoordeeld op gebruiksvriendelijkheid en validiteit, maar kan verder worden geoptimaliseerd. De pilot heeft geleid tot een blauwdruk voor fair pay en er is meer duidelijkheid over de financiële ondersteuning die nodig is voor de invoering hiervan.

De invoering van fair pay kan bovendien een aanzienlijke positieve impact hebben op de sector. Hierbij valt te denken aan betere ontwikkelingsmogelijkheden voor artiesten, een gezondere werksfeer en meer kansengelijkheid. Tegelijkertijd wijst het onderzoek op uitdagingen zoals de financiering van fair pay en mogelijke verhoging van ticketprijzen.

Mogelijke oplossing & financiering
Met het succesvol afronden van de pilot wordt gekeken naar een mogelijke oplossing voor structurele fair pay. Binnen de achterban van de VNPF (poppodia) is veel draagvlak en motivatie om hier naartoe te werken. Ook Fonds Podiumkunsten, medefinancier van de pilot, is bereid om hier verder over in gesprek te gaan.

Daarnaast wordt gekeken naar sponsoren uit de markt. Onder andere Heineken N.V. is aan het onderzoeken of er een mogelijke bijdrage geleverd kan worden om fair pay te financieren.

De Fair Pop Pilot is uitgevoerd door Platform ACCT en onderzocht door Erasmus Universiteit Rotterdam. De pilot is gefinancierd door Fonds Podiumkunsten, het Cultuurfonds, Fonds 21 en VSBfonds.

blank

Gezocht: Programmasecretaris fairPACCT

18 februari 2025

Foto: Resume.co / Publicatie: 14/02/25

Programmasecretaris 

24 uur per week 

Platform ACCT bouwt aan een veerkrachtige culturele en creatieve sector. Onze focus ligt op het creëren van betere arbeidsvoorwaarden, het versterken van de duurzame inzetbaarheid en het vergroten van het verdienvermogen van alle werkenden. Door samenwerking en kennisdeling werken we samen met de sector aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt.

Platform ACCT is in 2020 opgericht als projectorganisatie. Sinds 1 januari 2025 zijn wij de bovensectorale BIS-instelling voor de arbeidsmarkt en ontwikkelen we ons van een pionier naar een solide organisatie. Die transitie vraagt om versterking van ons team en om die reden hebben wij een aantal vacatures,  onder andere binnen ons programma fairPACCT.

Opdrachtomschrijving
In het fairPACCT programma wordt de Fair Practice Code vertaald naar concrete hulpmiddelen voor toepassing in de praktijk van de culturele en creatieve sector. Met name op het gebied van fair pay. We faciliteren en ondersteunen overleg tussen relevante partijen per deelsector via zogeheten ‘ketentafels’. Het programma fairPACCT faciliteert de overlegtafels met budget voor onderzoek en ontwikkeling van instrumenten, beleidsondersteuning, een onafhankelijk voorzitter en een secretaris.

Het programma is gestart in 2021 en loopt in ieder geval nog tot en met 2028. Binnen fairPACCT staat actieve betrokkenheid van vertegenwoordigers in de sector centraal: werkenden en werkverleners, bij voorkeur ook bemiddelaars en vakopleidingen. Het gaat daarbij om diverse disciplines (bijvoorbeeld digitale cultuur, popmuziek of film/AV), verschillende rollen (bijvoorbeeld makers, producenten, podia of financiers) en verschillende achtergronden (bijvoorbeeld qua loopbaanfase, opleiding of regio). In de afgelopen 3 jaar zijn voor 12 beroepsgroepen of deelsectoren ketentafels gerealiseerd. Deze zullen ook de komende 4 jaar worden ondersteund. Daarnaast worden nieuwe ketentafels opgestart. Omdat het aantal ketentafels wordt uitgebreid, zijn wij op zoek naar een tweede programmasecretaris.

Wat ga je doen?

  • Je zet nieuwe ketentafels op waarbij jij – samen met de fairPACCT programmamanager – de samenstelling helpt bepalen en een onafhankelijk voorzitter zoekt.
  • Je ondersteunt de voorzitters van de ketentafels bij de voorbereiding (zowel inhoudelijk als praktisch), tijdens de ketentafels en na afloop met het opvolgen van acties en de (financieel) administratieve afhandeling. De verslaglegging is in handen van een externe notulist.
  • Je schrijft de inhoudelijke documenten die voor de ketentafels nodig zijn.
  • Je begeleidt het proces rondom de ketentafels. Dit bestaat onder ander uit tussentijdse overleggen van werkgroepen en het uitzetten van opdrachten voor onderzoek of het ontwikkelen van instrumenten. Ook ben je aanspreekpunt voor alle betrokkenen bij “jouw” ketentafels, zowel inhoudelijk als praktisch.
  • Je werkt met het fairPACCT team samen aan (de voorbereiding van) evenementen waar het programma een onderdeel voor verzorgt.

Binnen fairPACCT werk je samen met de programmamanager, de andere programmasecretaris en de communicatiemedewerker. Verder heb je geregeld contact met het team van Platform ACCT en vele externe betrokkenen. Je rapporteert aan de programmamanager.

Wat breng je mee?

  • Het is belangrijk dat je goed kunt samenwerken. Bij fairPACCT zijn zeer verschillende personen en organisaties betrokken, van beleidsmakers tot fondsen tot makers.
  • Je kunt tegen een stootje en zoekt bij weerstand naar alternatieven of niet alledaagse oplossingen die wel werken. Op die manier help je partijen met uiteenlopende belangen op weg naar een gezamenlijke uitkomst.
  • Je kunt een realistische inschatting maken van tijd, mensen en middelen die voor het werk nodig zijn en stemt de planning af.
  • Je geeft het behalen van resultaten hoge prioriteit.
  • Je schrijft begrijpelijke en correcte teksten en formuleert in toegankelijk Nederlands.

Het is fijn als je al ervaring hebt met vergelijkbare werkzaamheden en dit in je sollicitatiebrief kort beschrijft. Heb je nog niet alles gedaan, weet dan dat we bij Platform ACCT tijd en budget beschikbaar hebben om je verder te kunnen ontwikkelen. 

Het is een pré als je ervaring hebt in de culturele en creatieve sector en/of een beroepspraktijk als maker hebt binnen de sector. Heb je daarnaast kennis van de arbeidsmarkt en hoe brancheorganisaties en hun vertegenwoordigers en achterbannen opereren, dan zijn we helemaal blij.

Het succes van onze organisatie staat of valt met de kwaliteit van onze mensen en de ideeën die zij hebben. Relevante inzichten en innovatieve activiteiten komen voort uit een samenspel van culturen, kennis en ervaring. Of je nu een unieke kijk op de wereld hebt, nieuwe creatieve energie meebrengt, of een achtergrond hebt die nog niet is vertegenwoordigd in ons team: we moedigen je aan om bij ons te solliciteren. Samen willen we grenzen verleggen en een positieve impact maken.

Wat bieden wij?
Je krijgt een dienstverband van 24 uur in de week voor 1 jaar met zicht op een vaste aanstelling. Belangrijk is om te vermelden dat het programma fairPACCT gefinancierd is tot en met het jaar 2028.

Je kunt hybride (thuis en op kantoor) werken en je mag je uren flexibel indelen. Werkzaamheden voor ketentafels vinden vaak op locatie plaats, hoofdzakelijk binnen de Randstad. We stellen het op prijs elkaar regelmatig op ons kantoor in Amsterdam te ontmoeten, waar werkplekken beschikbaar zijn op dinsdag en donderdag.

Het salaris is gebaseerd op de salarisschaal 9 in de cao Sociaal Werk (die wij volgen). Je bouwt pensioen op, ontvangt vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. Tot de secundaire arbeidsvoorwaarden behoren onder meer: ouderschapsverlof, studiefaciliteiten, thuiswerkvergoeding en een vergoeding voor de kosten van woon-werkverkeer.

Je wordt onderdeel van een compact, hardwerkend en gezellig team met de ambitie om de arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector duurzaam te versterken. We bouwen verder aan onze organisatie en doen dat door veel samen te werken, af en toe fouten te maken, daarvan te leren en goed voor elkaar te zorgen. We vieren onze successen (vaak met actieve uitjes) en staan regelmatig stil bij wat beter kan.

Ben je geïnteresseerd in deze functie, stuur dan een motivatiebrief en CV aan info@platformacct. Wil je eerst meer informatie over de functie, dan kun je contact opnemen met Noud van de Rhee (programmamanager fairPACCT) via noud@platformacct.nl.

We ontvangen graag uiterlijk vrijdag 28 februari 2025 jouw brief en CV. De gesprekken staan gepland voor maandag 10 maart 2025 in Amsterdam.

Platform ACCT: platformacct.nl
Volg ons ook op facebook, twitter, linkedin en instagram

blank

Fair Pay Praktijkinstrumenten Filmfestivals klaar voor gebruik 

31 januari 2025

Publicatie: 31/01/25 | foto: Shutterstock

De ketentafel Filmfestivals van fairPACCT heeft drie fair-pay-praktijkinstrumenten ontwikkeld, mede met hulp van Bureau Berenschot. Een Standaard Basisregeling Secundaire Arbeidsvoorwaarden Filmfestivals, het Functieboek Referentiefuncties Festivals en een Salaristabel en Richtlijn zzp-starttarieven Filmfestivals, afgeleid van de salarisschalen van de Cao Toneel en Dans. Deze instrumenten zijn bedoeld als landelijke richtlijn en helpen filmfestivals bij het realiseren van passende arbeidsvoorwaarden en honoraria.

Borging van Fair Pay

De praktijkinstrumenten zijn na een openbare consultatie in de zomer van 2024 op 12 december 2024 afgerond, formeel vastgesteld op 24 januari 2025 en op 31 januari gepubliceerd. Vanaf 1 januari 2025 worden filmfestivals geacht deze te implementeren binnen de gestelde termijnen van subsidiebeschikkingen, dan wel met een overgangsperiode van maximaal één jaar.

Vanaf 2025 is borging van fair pay in de culturele en creatieve sector de norm. Filmfestivals die worden ondersteund door OCW of door de Rijkscultuurfondsen kunnen aan de fair pay verplichting voldoen door aan te sluiten bij een Cao of, indien deze niet bestaan, op een (aanpalende) honorariumrichtlijn, zoals door de ketentafel ontwikkeld.

De fair-pay-praktijkinstrumenten voor filmfestivals op een rij:

1. Standaard Basisregeling Secundaire Arbeidsvoorwaarden Filmfestivals.

Deze regeling stelt de ondergrens vast voor secundaire arbeidsvoorwaarden voor werkenden bij filmfestivals. Filmfestivals dienen hieraan te voldoen voor zover deze wettelijk verplicht zijn en als ‘pas toe in sector’ in de regeling is vermeld.

2. Functieboek Referentiefuncties Filmfestivals.

Dit Functieboek biedt een officieel functiehuis voor filmfestivals met referentiefuncties en bijbehorende waarderingen, ontwikkeld samen met Bureau Berenschot.

3. Salarisschalen en Richtlijn zzp-starttarieven Filmfestivals.

De matrix met salarisschalen is gebaseerd op de salarisschalen van de Cao Toneel en Dans vanaf 1 januari 2025. Ook bevat het minimumtarieven voor zzp’ers, afgeleid van deze salarisschalen.

4. Bijlage : Indicatieve Synoniemenlijst Referentiefuncties Filmfestivals.

Deze lijst omvat alternatieve functietitels die bij filmfestivals worden gebruikt voor de referentiefuncties die in het Functiehandboek Referentiefuncties Filmfestivals zijn opgenomen. De lijst is niet volledig en dient slechts als hulpmiddel.

5. Bijlage: Rapport inschaling Bureau Berenschot.

Koppeling van de in het Functiehandboek Referentiefuncties Filmfestivals vermelde referentiefuncties aan een bepaald salarisniveau, op basis van de functie-inhoud en functiezwaarte.

Blik op 2025 : communicatie, implementatie en verdere ontwikkeling

De ketentafel Filmfestivals blijft in 2025 actief, met een focus op implementatie, communicatie en borging van de praktijkinstrumenten. Daarnaast werkt de ketentafel verder aan aanvullende instrumenten, zoals een ‘Leidraad (sociaal) veilig en gezond werken’ en een ‘honorariumrichtlijn voor directies’.

Ketentafel Filmfestivals

De ketentafel Filmfestivals werkt sinds januari 2024 binnen het programma fairPACCT van Platform ACCT aan de ontwikkeling van praktijkinstrumenten voor de nadere uitwerking van de Fair Practice Code, onder leiding van onafhankelijk voorzitter Doreen Boonekamp. De ketentafel kon daarbij gebruikmaken van vooronderzoeken die op initiatief van een aantal grotere filmfestivals waren uitgevoerd, met de wens om tot passende arbeidsvoorwaarden en honoreringen te komen en de arbeidsmarkt voor werkenden bij filmfestivals te versterken en verduurzamen.

Deelnemers aan de ketentafel Filmfestivals zijn vertegenwoordigers van werkverleners, werknemers, freelancers en belangenbehartigers betrokken bij: Cinekid, International Documentary Film Festival Amsterdam, International Film Festival Rotterdam, Nederlands Film Festival, Kaboom Animation Festival, Internationaal Film Festival Gorinchem, Movies that Matter, Noordelijk Film Festival en de Kunstenbond.

Meer informatie

FairPACCT ketentafel Filmfestivals (lees verder onder het kopje ‘actueel’ of ‘over de tafel’).

ESNS 2025

Presentatie resultaten Fair Pop Pilot op ESNS 2025

14 januari 2025

Publicatie: 14/01/25 | Ontwerp: ESNS

Locatie: de Oosterpoort in Groningen

Datum: vrijdag 17 januari

Tijdstip: vanaf 15:00 uur

Panel: Fair Pop Pilot: de resultaten en de volgende stap

 

De Fair Pop Pilot, die onder leiding van Platform ACCT en met steun van het Fonds Podiumkunsten, het Cultuurfonds en Fonds 21 werd uitgevoerd, onderzocht de effectiviteit van de fair pay vergoeding voor popmuzikanten. De pilot testte de impact van de Rekentool Popmusici (die kan helpen bij het bepalen van een eerlijke vergoeding op basis van elf criteria) en onderzocht welke financieringsroutes het meest effectief zijn voor zowel popartiesten als poppodia. De resultaten van deze pilot, die een belangrijke stap zetten in het realiseren van fair pay in de popsector, worden gepresenteerd tijdens een panel op ESNS op vrijdag 17 januari 2025 met onder meer fairPACCT programmamanager Noud van de Rhee. 

 

Met het succesvol afronden van de pilot wordt gekeken naar een mogelijke oplossing voor structurele fair pay. Binnen de achterban van de VNPF (poppodia) is veel draagvlak en motivatie om hier naartoe te werken. Ook Fonds Podiumkunsten, medefinancier van de pilot, is bereid om hier verder over in gesprek te gaan.