Ontwerp: Grafisch Geluk
De ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie van fairPACCT presenteert bij deze drie fair pay voorstellen en vraagt om een reactie van alle betrokkenen: bij voorkeur vóór woensdag 1 november 2023 en uiterlijk vóór woensdag 15 november. Gebruik hierbij het onderstaande invulformulier. Het gaat om een Manifest over de waarde van cultuurmarketeers en een Whitepaper met zeven daaraan gekoppelde praktijkvoorbeelden. Ook betreft het een vergelijking van MarCom functies in de cultuur met die in de BV Nederland. De terugkoppeling door fairPACCT en de ketentafel op basis van de binnengekomen reacties gebeurt voor 1 december.
Manifest ‘Zonder cultuurmarketeers geen publiek. Zonder publiek geen cultuur’
Bij deze presenteert de ketentafel haar Manifest, na grondig overleg en een definitieve GO. Dit Manifest met zeven kernpunten benadrukt de cruciale rol van marketing en communicatie voor deelnemers, cultuursector en maatschappij. De voorzitter en leden van de tafel willen samen de aandacht vestigen op de impact die hun sector heeft en zal blijven hebben. Dit is een cruciale stap in de richting van een betere toekomst voor cultuur marketing en communicatie.
Ter consultatie:
Krachtige en inspirerende praktijkvoorbeelden in Whitepaper
In de Whitepaper van de ketentafel staan zeven krachtige en inspirerende praktijkvoorbeelden onder het motto ‘Van manifest naar realiteit’. Netwerkorganisatie Cultuurmarketing heeft input voor dit alles geleverd. Ze tonen aan dat marketing en communicatie in de cultuursector veel verder strekken dan alleen reclamecampagnes en ticketverkoop. Het gaat om het bevorderen van vernieuwing, verbinden en cultuur toegankelijk maken voor iedereen. De Whitepaper laat deze impact concreet zien bij een variëteit aan organisaties: theatergezelschap, concertgebouw, muziekgebouw/ schouwburg, landelijke ondersteunende instelling, poppodium, museum, festival.
Ter consultatie:
Eerste vergelijking met vijf functieniveaus tussen de BV Nederland en de cultuursector
Op basis van een enquête onder zzp’ers, een Referentiekader van een onafhankelijke onderzoeker met culturele cao’s en algemene landelijke gegevens heeft de ketentafel vijf functieniveaus in marketing en communicatie onderkend. Ze heeft de in de BV Nederland gehanteerde beloningen vergeleken met die van de cultuursector. Daarbij wordt aangetoond dat de culturele cao’s achterblijven. Updaten is noodzakelijk om uitstroom van werkenden in cultuur marketing en communicatie naar andere sectoren te stoppen.
Ter consultatie:
Op weg naar vernieuwende tariefrichtlijnen
De ketentafel heeft grote stappen gezet in het definiëren van bestaande tariefrichtlijnen met vijf functieniveaus voor verschillende disciplines, maar realiseert zich tegelijkertijd dat de huidige culturele cao’s traditioneel en behoudend zijn. Daarom werkt de tafel aan een nieuw model om de cultuursector te voorzien van passende richtlijnen die bijdragen aan vernieuwing. Dit zal o.a. worden besproken in het voorzittersoverleg van de fairPACCT Ketentafels: ketenbreed werken is immers zeker voor professionals in MarCom cruciaal om fragmentatie te voorkomen.
Inzet richting sociale partners en andere stakeholders
In april 2023 is het onafhankelijke onderzoek ‘Cultuurmarketing en communicatie in fonds- en subsidieaanvragen voor projecten. Hoe fondsen en subsidieverstrekkers omgaan met cultuurmarketing- en communicatiekosten in projectaanvragen.’ verschenen. Gemaakt in opdracht van de ketentafel. Hieruit blijkt dat gerichte inzet van de ketentafel nodig is om nadere uitleg te geven over de relevantie, actuele ontwikkelingen en kosten van cultuur marketing en communicatie. Het Manifest en de Whitepaper vormen daarvan nu het begin. Maar er zijn ook gesprekken nodig met sociale partners en andere stakeholders o.a. in relatie tot het beoogde sectorale convenant over de implementatie van fair pay. Met als doel de culturele arbeidsmarkt drastisch te veranderen en een eerlijke beloning voor ondersteunende functies zoals cultuurmarketeers e.a. te garanderen.
___________________________________________________________________________
Download hier het invulformulier*:
* Het invulformulier kun je bij voorkeur vóór 1 november en uiterlijk vóór 15 november terugmailen aan fairpacct@platformacct.nl.
___________________________________________________________________________
Lees verder over wat vooraf ging:
Korte voorgeschiedenis
Na een verkenning brachten de Raad voor Cultuur en de Sociaal-Economische Raad in 2017 het adviesrapport ‘Passie gewaardeerd’ uit. Het verdienvermogen van werkenden in de culturele en creatieve sector blijft achter, zo constateerden zij. De raden riepen op om richtlijnen te ontwikkelen voor redelijke vergoedingen. Op basis hiervan verscheen er in 2017 een Arbeidsmarktagenda met drie speerpunten: structurele sociale dialoog, verdienvermogen versterken, arbeidsvoorwaarden verbeteren. Ook ontstond de Fair Practice Code met drie principes: fair pay, fair share, fair chain.
Enquête onder zzp’ers
Netwerkorganisatie Cultuurmarketing deed in februari 2022 een enquête onder professionals marketing en communicatie die als zzp’er in de cultuursector werkzaam zijn. 144 zzp’ers beantwoordden de enquêtevragen over uurtarieven. Van deze 144 respondenten werkte een kwart twee jaar of korter, de helft tussen de twee en tien jaar en weer een kwart meer dan tien jaar. De zzp’ers houden zich zowel met uitvoerende als strategische opdrachten bezig. Management en consultancy komen een stuk minder vaak voor. De marketeers zijn met name werkzaam voor de presenterende en producerende podiumkunsten, festivals en musea. De opdrachtgevers hebben volgens de respondenten met name te weinig kennis over wat een marktconform uurtarief is:
“Het is in de culturele sector niet in verhouding met wat er in andere sectoren voor dezelfde kennis/expertise wordt betaald. Verder wordt er niet gekeken naar ervaring in jaren, met andere woorden: junior, medior of senior. Voor zzp’ers wordt alles vaak onder één tarief geschaald.” Daarnaast gaan opdrachtgevers vaak niet mee met de tijd: “Voor mijn gevoel is voor freelance cultuurmarketeers het marktconforme tarief al bijna tien jaar hetzelfde (€ 45-50). Het lijkt niet mee te stijgen met inflatie. Sinds kort staat er in de podium cao een bepaling over zzp’ers en meerdere opdrachtgevers grepen dit bij mij aan om juist minder te willen betalen dan voordat die bepaling er was. De ‘ten minste’ 40% hoger voor zzp in 2021 nemen zij letterlijk als ‘precies’ 40%.”
Daarnaast verleggen culturele instellingen het probleem van ontoereikende budgetten naar hun opdrachtnemers. Hierdoor worden de zzp’ers geacht zich maar te conformeren aan wat hen wordt aangeboden: “Veel opdrachtgevers zeggen dat ze geen budget hebben en willen dat je iets gratis, voor een vriendenprijsje of voor je eigen portfolio doet.”
Programma fairPACCT en samenstelling Ketentafel vanaf 2022
Het driejarige programma fairPACCT van Platfom ACCT is per 2022 met behulp van OCW-subsidie begonnen om fair pay te concretiseren. De Ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie (MarCom) is gestart in oktober 2022. Ze bestaat op dit moment uit twaalf leden: zes werkenden, vijf werkverleners bij diverse soorten culturele organisaties en een vertegenwoordiger vanuit een vakopleiding. Joan Nunnely, o.a. deskundige strategisch personeels- en talentmanagement plus gemeenteraadslid, is onafhankelijk voorzitter. Hilde Smetsers van Cultuurmarketing functioneert als adviseur.
Referentiekader opdrachtwerk in culturele Cao’s
Al snel in december 2022 verscheen in opdracht van de Ketentafel het rapport ‘Fair pay opdrachtwerk marketing en communicatie in de cultuursector. Referentiekader bestaande cao-functies, inschalingen, uurbedragen.’ van onafhankelijk onderzoeksbureau Social Finance Matters. Hierbij zijn tien cao’s bestudeerd op de culturele werkterreinen waarin de werkenden volgens de bovenstaande enquête actief zijn. Omdat marketing- en communicatieprofessionals buiten de cultuursector in vrijwel elke branche werken, is het volgens het rapport weinig zinvol om ook cao’s uit heel andere sectoren in de vergelijking mee te nemen. Voor een meer algemene vergelijking is wel gebruik gemaakt van (breder) onderzoek van freelancer platform Jellow, naar de beloningspositie van zzp’ers in marketing en communicatie. Er is door de onderzoeker met name gekeken naar typen functies en werkzaamheden, vormen van inschaling, hoogte van de salarissen, zzp-opslag in de uurbedragen, relevante vergoedingen en bepalingen over intellectueel eigendom.
Handelwijze van fondsen en subsidieverstrekkers
Als vervolg op het Referentiekader presenteerde bureau SFM in april 2023 in opdracht van de Ketentafel het rapport ‘Cultuurmarketing en communicatie in fonds- en subsidieaanvragen voor projecten. Hoe fondsen en subsidieverstrekkers omgaan met cultuurmarketing- en communicatiekosten in projectaanvragen.’ Hierbij is de handelwijze onderzocht van 17 financiers en subsidiënten: de zes rijkscultuurfondsen, zes private cultuurfondsen en zeven overheden, naast OCW met name gemeenten en provincies over wie bijzonderheden waren gemeld. Relevante bevindingen. Overhead/reguliere kosten worden vaak uitgesloten. Ook worden marketing en communicatie zelden expliciet genoemd in de formele criteria. De mogelijkheid voor toerekening naar projectactiviteiten is veelal onduidelijk. De verhouding tussen te honoreren kostensoorten blijft vaag.
De voorwaarden zijn verschillend, hetgeen cofinanciering belemmert. Bepalingen over te honoreren tarieven aan MarCom professionals ontbreken of zijn niet gemotiveerd. Uit gesprekken blijkt dat de geldgevers vaak verwachten dat vraagstukken al (deels) beantwoord worden in de bij een aanvrage mee te sturen marketingplan. Over het algemeen vinden geldgevers het geen positief signaal als met strategie-ontwikkeling rond marketing en communicatie pas wordt gestart nadat het startschot voor een project al is gegeven. Verder is het volgens de onderzoeker goed om te beseffen dat fondsen en subsidieverstrekkers de rol van MarCom professionals veel breder zien dan als ‘vermarkters’ van culturele producten. Een opschuiving richting publieksbereik is er bij alle onderzochte geldgevers, in een aantal gevallen met een accent op diversiteit en inclusie.
Meer informatie
Invulformulier (Het invulformulier kun je bij voorkeur vóór 1 november en uiterlijk vóór 15 november terugmailen aan fairpacct@platformacct.nl)
Gerelateerde berichten
Opwindende updates voor ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie
Een manifest, een whitepaper en tariefrichtlijnen. De ketentafel Cultuur Marketing en Communicatie h
Popsector presenteert rapport over inkomenskloof tussen inzet en inkomsten popmuzikanten
Foto: Joris Brouwer De ketentafel popmusici presenteerde vandaag op ESNS 2023, na een jaar onderling
Ketentafel Freelance Klassieke Musici doet onderzoek naar urenbesteding muzikanten
Foto: Pixabay De ketentafel Freelance Klassieke Musici voert onderzoek uit naar de urenbesteding van
